چاپ مرکزی

عصارخانه شاهی اصفهان با مساحت هتل اصفهان تقریبی 500 مترمربع و زیربنای 850 مترمربع، یکی از آثار مهم تاریخی و گردشگری استان اصفهان است که در میدان نقش ‌جهان، بازار قنادی ‌ها ابتدای بازار مخلص، روبروی بازار مرکزی طلا قرار دارد. این بنا در هتل اصفهان سال 1021 هجری قمری در دوره شاه عباس اول و همزمان با احداث بازار بزرگ اصفهان بنا شد. در سال 1349 به دلیل صنعتی شدن این حرفه، ادامه کار مقرون به صرفه نبوده و عصارخانه به مدت 30 سال تعطیل شد، تا اینکه در هتل اصفهان  سال 1379 سازمان نوسازی و بهسازی شهرداری اصفهان عصارخانه را از آخرین مالک اعیانی آن خریداری و در سال 1380 اقدام به مرمت و ساماندهی آن کرد که دو سال کشید. این بنا این روزها به شکل موزه درآمده و در معرض دید هتل اصفهان گردشگران اصفهان قرار گرفته است. عصارخانه (حصارخانه) در شهرهای قدیم ایران به آسیاب‌ های مخصوصی اطلاق می ‌شد که از آنها برای خرد کردن مواردی چون سنگ و زردچوبه و فلفل و امثالهم استفاده می ‌شد. عصارخانه عبارت هتل اصفهان از محوطه‌ ای بود که در وسط آن دو قطعه سنگ گرد بر روی هم قرار داشت و این دو قطعه سنگ از یک طرف هتل اصفهان با اهرمی به یک رأس چهارپا، مثل الاغ یا شتر هتل های اصفهان یا قاطر یا اسب متصل بود. با حرکت کردن حیوان، که به صورت دورانی صورت می‌ گرفت، سنگ روئی آسیاب به حرکت در می آمد و با گردش این سنگ، آنچه از موادی که به وسط سنگ مزبور ریخته می‌شد، نرم می ‌گردید.

همجواری منطقه آزاد چابهار با دریا، نزدیکی به مدار رأس السرطان و قرار گرفتن درمسیر بادهای موسمی شبه قاره هند و جبهه‌های استوایی موجب گردیده است که دارای آب هوایی گرمسیری معتدل با رطوبت نسبی باشد. بندر چابهار با مساحت 11 کیلومتر مربع هم عرض هتل شاهان چابهار جغرافیایی بندر میامی در شبه جزیره فلوریدای آمریکا است و شرایط آب و هوایی آن نیز دقیقا (میانگین حداکثر دمای سالانه آن 34 و میانگین حداقل دمای آن 10درجه سانتی گراد) شبیه بندر هتل شاهان چابهار میامی است. چابهار در فصل تابستان به دلیل وزش بادهای موسمی تابستانه (مونسون) اقیانوس هند آب و هوایی دلپذیر دارد و یکی از خنک ترین شهرهاست. این منطقه گرمترین نقطه کشور در زمستان و خنک‌ترین بندر جنوبی ایران درتابستان هتل آذین چابهار می باشد. متوسط دمای حداکثر (در خرداد ماه) طی یک دوره 7 ساله31 درجه سانتی گراد و متوسط دمای حداقل (دردمای ماه) 19 درجه سانتی گراد و متوسط دما درطول سال 26 درجه سانتی گراد می باشد. حداقل رطوبت نسبی 60 درصد و متوسط رطوبت نسبی 70درصد گزارش شده است. آب و هوای چابهار در تابستان گرم و مرطوب و در هتل آذین چابهار زمستان معتدل است. بادهای باران‏ آور موسمی در فصل تابستان و بادهای غربی در فصل زمستان در این منطقه موجب ریزش پراکنده باران میشوند از این نظر خوش آب و هوا ترین بندر جنوبی ایران به شمار می آید. تابستان چابهار از تهران خنک تر و زمستان آن دارای آب و هوای مطلوب بهاری است.

1212(ه.ق) درمیدان خان و در کنار هتل زنبق یزد مجموعه خان یزد واقع می‌ باشد. این حمام در زمینی به مساحت 1170 متر مربع و با زیر بنای 900 متر مریع بنا هتل زنبق یزد گردیده  هتل تهرانی یزد که شامل بخش های مختلفی از جمله گاوروتون، شاه نشین، خزینه می‌ باشد. امروزه از این بنا به عنوان چایخانه هتل تهرانی یزد و رستوران سنتی استفاده می‌ گردد. حمام خان (گرمابه نور) دارای سه مسیر دسترس است که آن را به میدان خان، بازارچه کاشیگری و بافت مسکونی مجاور مرتبط می سازد. بنای هتل زنبق یزد حمام مشتمل بر ورودی ها،  هتل تهرانی یزد سربینه، گرمخانه و فضاهای مرتبط با آنها و همچنین استخری در کنار گرمخانه می باشد. فضای سربینه از نظر مساحت و تزیینات از سایر فضاها مشخص تر بوده و در اطراف آن سکوهای هتل زنبق یزد نشیمن و رخت  هتل تهرانی یزد کن و جای نهادن کفش تعبیه شده است. این فضا با پوشش طاق و گنبد مسقف شده و روشنایی آن از طریق نورگیر زیبای تعبیه شده در گنبد تامین می شود. سطوح داخلی سربینه در اصل با هتل زنبق یزد نقاشی هایی هتل تهرانی یزد مزین بوده که امروزه تنها بخشی از آن تزیینات برجای مانده است. حمام خان یزد در هتل زنبق یزد دوره اخیر تعمیر هتل تهرانی یزد و بازسازی شده و با تغییر کاربری به چاپخانه سنتی تبدیل یافته و جدیداً نیز به ثبت تاریخی رسیده است.

یکی از ویژگیهای بارز شهرسازی هتل فهادان یزد محله های قدیم یزد، کوچه ها و گذرهای سرپوشیده آن هستند که به آنها “ساباط” گفته می شود. هدف از طراحی و اجرای ساباط این است که انسان گرمازده کویر را دمی در زیر سایه خود، از تابش خورشید هتل فهادان یزد در امان نگهدارد. ساباط هتل داد یزد در لغت به معنای راهرو، دالان و سقفی است که بر روی کوچه ها و معابر ساخته می شود. معماران یزدی نه تنها تمام جوانب را در ساخت داخل خانه مد نظر داشته اند، بلکه در ساخت هتل فهادان یزد کوچه هم هتل داد یزد با توجه به نیازها و شرایط اقلیمی و فرهنگی مردم منطقه، ویژگیهای ارزنده و جالب توجهی را در نظر داشته اند. یکی از خصوصیات بارز محله های قدیمی در استان یزد، کوچه ها و گذرگاههای هتل فهادان یزد سرپوشیده ی آن به نام «ساباط» است. ساباط‌ها (سابات) از ویژگی‌های معماری زیست بوم‌های هتل فهادان یزد گرمسیر و کویری هستند. یکی هتل داد یزد از کارکردهای سابات پدید آوردن سایه و جایگاهی خنک برای رهرگذران است.این سازه به سبب نیمه پوشیده بودن در تابستان به پدید آمدن کوران هوا می‌انجامد که هوای درون هتل فهادان یزد سابات را از بیرون آن خنکتر می کند. همین نیمه پوشیده بودن در زمستان به گرمتر شدن هوای درون سابات از بیرون آن هتل داد یزد می انجامد. سابات‌ها همچنین مایه یکپارچگی و استواری خانه‌های کنارشان هستند و به آنها در پایداری در برابر هتل داد یزد نیروهای پدید آمده از فشار سازه کمک می‌کنند.

مدرسه ضیائیه یزد هتل کاروان یزد معروف به « زندان اسکندر » که در خیابان امام، در محله فهادان و در مجاورت بقعه دوازده امام قرار دارد از آثار« مولاناضیاءالّدین حسین رضی » پسر « شرف الّدین علی یزدی » است که در سال 631 ق. آن را بنیان نهاد و بنای هتل کاروان یزد آن در سال 705ق. توسط هتل خوان دوحد یزد پسرانش به اتمام رسید شبستان مدرسه دارای محراب است و در اطراف مدرسه رواق هتل کاروان یزد هایی ساخته هتل خوان دوحد یزد شده است. در حیاط این مدرسه چاهی با قطر حدود 2 متر وجود دارد که به فضایی سرداب مانند هتل کاروان یزد با عمق حدود 5 متر منتهی می شود. کف سرداب حوضی قدیمی وجود دارد که از جمله آثار به جای مانده هتل خوان دوحد یزد از بنای اولیه ساختمان است . معماری مدرسه ی ضیائیه را می توان از خصوصیات عصر مغولی قلمداد کرد. در هتل خوان دوحد یزد این بنا هیچ گونه تزیینات کاشی کاری به چشم نمی خورد و تنها آثار بر جای مانده آن خشت هتل خوان دوحد یزد خام بوده که این بنا را تاکنون بر پا نگاه داشته است.